Danıştay’dan Yeni Karar: Emsal uygulamasında doğum tarihi baz alınmaz

Memuriyette emsal uygulaması nedir, emsal uygulaması nasıl yapılır, hangi durumlarda uygulanır, hangi durumlarda uygulanmaz? Bu makalede, emsal uygulamasını detaylı bir şekilde anlattık. Ayrıca Danıştay 12. Dairesine göre, 657 sayılı Kanun'un 36. maddesinin A/12-d bendinin uygulanmasında öncelikle, üst öğrenimin bitirilmesi nedeniyle intibakı yapılacak kişinin emsalinin belirlenmesi gerekmektedir gerekçesiyle yeni bir emsal karara imza attı. Bu kararın uygulaması nasıl yapılacak? Eğer siz de memuriyette iken öğrenimini yükselten veya yükseltmek isteyen bir memursanız, bu makaleyi okumadan geçmeyin.

Memuriyette Emsal Uygulaması Nedir ve Nasıl Yapılır?

Memuriyette emsal uygulaması, memuriyette iken veya memuriyetten ayrılarak bir üst öğrenimi bitiren memurların derece ve kademelerinin yeni öğrenim seviyesine uygun olarak yeniden belirlenmesi işlemidir. Bu işlem, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 36. maddesinin A bendinin 12. fıkrasının d bendine göre yapılmaktadır. Bu bend, Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmiş olsa da, iptal kararının yürürlüğe girmesi 1 yıl ertelenmiştir. Bu nedenle, memuriyette emsal uygulaması halen geçerli bir uygulamadır.

Bu makalede, memuriyette emsal uygulamasının ne olduğunu, nasıl yapıldığını, hangi durumlarda uygulandığını, hangi durumlarda uygulanmadığını, emsal uygulamasının avantaj ve dezavantajlarını, emsal uygulaması ile ilgili sıkça sorulan soruları ve emsal uygulamasının geleceğini anlatacağız.

Memuriyette Emsal Uygulamasının Amacı Nedir?

Memuriyette emsal uygulamasının amacı, memuriyette iken veya memuriyetten ayrılarak bir üst öğrenimi bitiren memurların, aynı üst öğrenimi tahsile ara vermeden başlayan ve normal süresi içinde bitirdikten sonra memuriyete giren emsalleri ile eşit derece ve kademeye sahip olmalarını sağlamaktır. Böylece, memuriyette iken öğrenimini yükselten memurların, öğrenimini yükseltmeden önce memuriyette geçirdikleri başarılı hizmet sürelerinin tamamı, her yıl bir kademe, her üç yıl bir derece hesabıyla ilave edilmek suretiyle bulunacak derece ve kademeye yükseltilirler. Bu sayede, memuriyette iken öğrenimini yükselten memurlar, öğrenimini yükseltmeden önceki derece ve kademelerinden daha düşük bir derece ve kademeye düşmezler.

Memuriyette Emsal Uygulaması Nasıl Yapılır?

Memuriyette Emsal Uygulaması Nasıl Yapılır?

Memuriyette emsal uygulaması yapılırken, aşağıdaki hususlar dikkate alınır:

  • Memuriyete giriş tarihi
  • Memuriyete giriş öğrenimi
  • Öğrenim bitirme tarihi
  • Öğrenim süresi
  • Memuriyette geçen hizmet süreleri
  • Memuriyetteki başarılı hizmet süresi
  • Askerlik hizmeti
  • Kanunlar uyarınca memuriyette geçmiş sayılan hizmetler
  • Özel kanunlar ve özel hükümler uyarınca kazanılmış olan derece ve kademeler

Memuriyette emsal uygulaması yapılırken, öncelikle memurun memuriyete giriş öğrenimi ve bitirdiği üst öğrenim arasındaki fark belirlenir. Bu fark, ortaöğrenim ile yükseköğrenim arasındaki fark ise 4 yıl, ön lisans ile lisans arasındaki fark ise 2 yıl olarak kabul edilir. Bu fark, memurun memuriyete giriş derece ve kademesinden düşülür. Örneğin, ortaöğrenim mezunu olarak memuriyete giren bir memur, lisans bitirdikten sonra memuriyete giriş derece ve kademesinden 4 yıl düşer. Bu şekilde, memurun bitirdiği üst öğrenimin giriş derece ve kademesi bulunur.

Daha sonra, memurun memuriyette geçirdiği başarılı hizmet süresi hesaplanır. Bu süre, memurun memuriyete giriş tarihi ile öğrenim bitirme tarihi arasındaki süredir. Bu süre içinde, memurun askerlik hizmeti ve kanunlar uyarınca memuriyette geçmiş sayılan hizmetleri de dikkate alınır. Bu süre, her yıl bir kademe, her üç yıl bir derece hesabıyla ilave edilmek suretiyle bulunacak derece ve kademeye eklenir. Bu şekilde, memurun emsal uygulaması sonucunda ulaşacağı derece ve kademe tespit edilir.

Ancak, bu işlem sırasında, memurun öğrenim durumu veya yaptığı hizmetin özelliğine dayalı olarak yararlandığı derece ve kademe ilerlemeleri de göz önünde bulundurulur. Bu ilerlemeler, 2182 sayılı Kanun, 458 sayılı Kanun Hükmünde Kararname veya 5289 sayılı Kanun, 657 sayılı Kanunun 64. maddesi, 657 sayılı Kanunun 72. maddesi, 657 sayılı Kanunun 36. maddesinin A bendinin 4., 6., 7. ve 8. fıkraları hükümlerinden kaynaklanabilir. Bu ilerlemeler, memurun emsal uygulaması sonucunda ulaştığı derece ve kademesine ilave edilir. Bu şekilde, memurun emsal uygulaması sonucunda ulaştığı derece ve kademe, emsallerinin ulaştığı derece ve kademe ile eşitlenir.

Memuriyette Emsal Uygulaması Hangi Durumlarda Uygulanır?

Memuriyette emsal uygulaması, aşağıdaki durumlarda uygulanır:

  • Memuriyette iken bir üst öğrenimi bitiren memurlar
  • Memuriyetten ayrılarak bir üst öğrenimi bitiren memurlar
    1. maddeye tabi kurumlarda çalışanlar dahil olmak üzere, memuriyetten ayrılarak bir üst öğrenimi bitirenler

Memuriyette emsal uygulaması yapılırken, memurun bitirdiği üst öğrenimin, memuriyete giriş öğreniminden sonra ara vermeden başlayan ve normal süresi içinde bitirilen bir öğrenim olması gerekir. Aksi halde, emsal uygulaması yapılmaz.

Memuriyette Emsal Uygulaması Hangi Durumlarda Uygulanmaz?

Memuriyette emsal uygulaması, aşağıdaki durumlarda uygulanmaz:

  • Memuriyete giriş öğreniminden sonra ara vererek bir üst öğrenimi bitiren memurlar
  • Normal süresinden fazla sürede bir üst öğrenimi bitiren memurlar
  • Memuriyete giriş öğreniminden sonra aynı seviyede veya daha düşük seviyede bir öğrenim bitiren memurlar
  • Memuriyete giriş öğreniminden sonra yabancı dil veya bilgisayar sertifikası gibi belgeler alan memurlar
  • Memuriyete giriş öğreniminden sonra açık öğretim veya uzaktan eğitim yoluyla bir üst öğrenimi bitiren memurlar

Memuriyette emsal uygulaması yapılmayan durumlarda, memurun derece ve kademesi, 657 sayılı Kanunun 36. maddesinin A bendinin 1., 2., 3., 5., 9., 10. ve 11. fıkraları hükümlerine göre belirlenir. Bu hükümler, memurun öğrenim durumuna, hizmet süresine, başarı durumuna, görev yaptığı kurum ve kadroya göre derece ve kademe ilerlemelerini düzenlemektedir. Bu ilerlemeler, memurun emsal uygulaması sonucunda ulaştığı derece ve kademesine ilave edilmez. Bu şekilde, memurun emsal uygulaması yapılmayan durumlarda ulaştığı derece ve kademe, emsallerinin ulaştığı derece ve kademeden daha düşük olabilir.

Memuriyette Emsal Uygulamasının Avantaj ve Dezavantajları Nelerdir?

Memuriyette emsal uygulamasının avantajları şunlardır:

  • Memuriyette iken öğrenimini yükselten memurlar, öğrenimini yükseltmeden önceki derece ve kademelerinden daha düşük bir derece ve kademeye düşmezler.
  • Memuriyette iken öğrenimini yükselten memurlar, aynı öğrenimi tahsile ara vermeden başlayan ve normal süresi içinde bitirdikten sonra memuriyete giren emsalleri ile eşit derece ve kademeye sahip olurlar.
  • Memuriyette iken öğrenimini yükselten memurlar, öğrenimini yükseltmeden önce memuriyette geçirdikleri başarılı hizmet sürelerinin tamamını kaybetmezler.
  • Memuriyette iken öğrenimini yükselten memurlar, öğrenimlerini yükselttikleri için maaş, emekli aylığı, ek gösterge, tazminat, ödül, yolluk gibi mali ve sosyal haklardan daha fazla yararlanırlar.

Memuriyette emsal uygulamasının dezavantajları şunlardır:

  • Memuriyette emsal uygulaması, Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmiş bir hükümdür. Bu nedenle, iptal kararının yürürlüğe girmesiyle birlikte, emsal uygulamasından yararlanan memurların derece ve kademeleri geri alınabilir.
  • Memuriyette emsal uygulaması, memuriyete giriş öğreniminden sonra ara vererek veya normal süresinden fazla sürede bir üst öğrenimi bitiren memurlara uygulanmaz. Bu nedenle, bu memurlar, emsallerine göre daha düşük derece ve kademeye sahip olurlar.
  • Memuriyette emsal uygulaması, memuriyete giriş öğreniminden sonra aynı seviyede veya daha düşük seviyede bir öğrenim bitiren memurlara uygulanmaz. Bu nedenle, bu memurlar, öğrenimlerini yükselttikleri için mali ve sosyal haklardan daha fazla yararlanamazlar.
  • Memuriyette emsal uygulaması, memuriyete giriş öğreniminden sonra yabancı dil veya bilgisayar sertifikası gibi belgeler alan memurlara uygulanmaz. Bu nedenle, bu memurlar, bu belgeleri aldıkları için kariyer gelişimine katkı sağlayamazlar.

Memuriyette Emsal Uygulaması ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

Memuriyette emsal uygulaması ile ilgili sıkça sorulan sorular ve cevapları şunlardır:

Memuriyette emsal uygulaması ne zaman yapılır?

Memuriyette emsal uygulaması, memurun bir üst öğrenimi bitirdiği tarihten itibaren 6 ay içinde yapılır. Bu süre içinde, memurun bağlı olduğu kurum veya kuruluş, memurun emsalini belirler ve derece ve kademesini yeniden tespit eder. Bu işlem, memurun talebi üzerine veya kurumun kendi inisiyatifiyle yapılabilir.

Memuriyette emsal uygulaması yapılırken, memurun doğum tarihi önemli midir?

Memuriyette emsal uygulaması yapılırken, memurun doğum tarihi önemli değildir. Memurun emsalinin belirlenmesinde, memurun memuriyete giriş tarihi, memuriyete giriş öğrenimi, öğrenim bitirme tarihi ve öğrenim süresi gibi kriterler dikkate alınır. Memurun doğum tarihi, bu kriterlerden bağımsızdır. Bu nedenle, Danıştay 12. Dairesi, memuriyette emsal uygulamasında doğum tarihinin baz alınmasının hukuka aykırı olduğuna karar vermiştir.

Memuriyette emsal uygulaması yapılırken, memurun öğrenimini yükselttiği kurumun niteliği önemli midir?

Memuriyette emsal uygulaması yapılırken, memurun öğrenimini yükselttiği kurumun niteliği önemli değildir. Memurun öğrenimini yükselttiği kurum, devlet üniversitesi, vakıf üniversitesi, yabancı üniversite veya yükseköğretim kurumu olabilir. Önemli olan, memurun öğrenimini yükselttiği kurumun, Yükseköğretim Kurulu tarafından tanınmış olmasıdır. Bu şartı taşıyan herhangi bir kurumdan mezun olan memur, emsal uygulamasından yararlanabilir.

Memuriyette emsal uygulaması yapılırken, memurun öğrenimini yükselttiği bölümün niteliği önemli midir?

Memuriyette emsal uygulaması yapılırken, memurun öğrenimini yükselttiği bölümün niteliği önemli değildir. Memurun öğrenimini yükselttiği bölüm, memuriyete giriş öğrenimi ile aynı veya farklı bir alanda olabilir. Önemli olan, memurun öğrenimini yükselttiği bölümün, Yükseköğretim Kurulu tarafından tanınmış olmasıdır. Bu şartı taşıyan herhangi bir bölümden mezun olan memur, emsal uygulamasından yararlanabilir.

Memuriyette Emsal Uygulamasının Geleceği Nedir?

Memuriyette emsal uygulaması, Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmiş bir hükümdür. Ancak, iptal kararının yürürlüğe girmesi 1 yıl ertelenmiştir. Bu süre, 31 Aralık 2023 tarihinde dolacaktır. Bu tarihten sonra, memuriyette emsal uygulaması yapılamayacaktır. Bu durumda, memuriyette iken öğrenimini yükselten memurların derece ve kademeleri, 657 sayılı Kanunun 36. maddesinin A bendinin 1., 2., 3., 5., 9., 10. ve 11. fıkraları hükümlerine göre belirlenecektir.

Bu hükümler, memurun öğrenim durumuna, hizmet süresine, başarı durumuna, görev yaptığı kurum ve kadroya göre derece ve kademe ilerlemelerini düzenlemektedir. Bu ilerlemeler, memurun emsal uygulaması sonucunda ulaştığı derece ve kademeye ilave edilmez. Bu şekilde, memurun emsal uygulaması yapılmayan durumlarda ulaştığı derece ve kademe, emsallerinin ulaştığı derece ve kademeden daha düşük olabilir.

Memuriyette emsal uygulaması, memuriyette iken öğrenimini yükselten memurlara bir takım avantajlar sağlamaktadır. Ancak, bu uygulama, Anayasa Mahkemesi tarafından eşitlik ilkesine aykırı bulunmuş ve iptal edilmiştir. Bu nedenle, memuriyette emsal uygulamasının geleceği belirsizdir. Memuriyette emsal uygulamasının iptal kararının yürürlüğe girmesinden önce, bu uygulamadan yararlanmak isteyen memurların, gerekli şartları taşıdıklarını belgeleyerek, bağlı oldukları kurumlara başvurmaları gerekmektedir. Bu uygulamadan yararlanan memurların ise, iptal kararının yürürlüğe girmesiyle birlikte, derece ve kademelerinin geri alınıp alınmayacağı konusunda endişe duymaları doğaldır. Bu konuda, ilgili kurumların ve yargı organlarının vereceği kararlar belirleyici olacaktır.

Doğum tarihi emsal uygulamasında dikkate alınmaz

Uyuşmazlıkta; mevzuat hükümleri uyarınca, memuriyette iken bitirilen üst öğrenim nedeniyle yapılacak intibak işleminde emsal kişinin “aynı üst öğrenimi tahsile ara vermeden başlayan ve normal süresi içinde bitirdikten sonra memuriyete giren kişi” olarak tanımlanması sebebiyle, davacılar murisinin emsalinin 1975 yılında ilkokulu bitirdikten sonra tahsiline ara vermeden 1978 yılında ortaokulu, 1981 tarihinde ise liseyi bitirerek aynı yıl memuriyete başlayan kişi olarak belirlenmesi ve buna göre intibakının hesaplanması gerekirken; davacılar murisinin doğum tarihi baz alınarak anılan tarih üzerinden öğrenim tarihlerinin hesaplanması ve emsal kişinin de bu hesaplamaya göre belirlenmesinde hukuki isabet görülmemiştir.

İşte Danıştay Kararı:

T.C.
DANIŞTAY
ONİKİNCİ DAİRE

Esas No: 2021/7508
Karar No: 2022/3119

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı
VEKİLİ: Av. .
KARŞI TARAF (DAVACILAR) : . mirasçıları; 1- ., 2-., 3-., 4-., 5-., 6-., 7-., 8-., 9-., 10-., 11-., 12-., 13-.
İSTEMİN KONUSU: Ankara 10. İdare Mahkemesinin 07/05/2021 tarih ve E:2021/836, K:2021/896 sayılı kararının, davalı idarece aleyhe olan kısmının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:

Dava Konusu İstem:

Davacılar tarafından, mübaşir olarak görev yapmakta iken 20/09/1999 tarihinde emekliye ayrılan murislerinin, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 36. maddesinin A/12-d bendinin uygulanarak intibakının düzeltilmesi talebiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin 02/08/2013 tarihli işlemin iptali ile eksik ödenen emekli ikramiyesi ve aylık farklarının ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:

Ankara 10. İdare Mahkemesince, Danıştay Onikinci Dairesinin 27/10/2020 tarih ve 2018/6150, 2020/3395 sayılı bozma kararına uyularak; uyuşmazlıkta, davacıların murisinin emsallerinin, davacı ile aynı tarihte doğan ve 1977 tarihinde memuriyete giriş itibariyle mübaşir kadrosuna atanabilmek için aranan asgari öğrenim düzeyi olan ilkokul eğitimine zamanında başlayarak zamanında bitiren, tahsile ara vermeden devam ederek liseyi bitiren ve memuriyete giren kimse olarak belirlenmesi gerektiği,

Buna göre 1952 yılında doğan davacının, vaktinde (1959 yılında) eğitime başlayıp 1964 tarihinde ilkokulu bitirdikten sonra, tahsiline ara vermeden, 1967 tarihinde ortaokulu, 1970 tarihinde ise liseyi bitirerek aynı yıl 31 Temmuz itibarıyla memuriyete girebilecek olduğu, dolayısıyla davacının 1975 yılında işe girdiği dikkate alındığında, emsalinin bu tarihte lise mezunu olarak göreve başlayan olabileceği ve bu tarih itibarıyla memuriyete girenlerin derece ve kademelerini aşmamak kaydıyla üst öğrenim intibakının yapılması gerektiği,

1975 yılında ilkokulu bitiren kişi esas alınarak yapılan üst öğrenim intibakının hukuka aykırı olduğu; davacının 10/07/2013 tarihli başvurusunun 2577 sayılı Kanun’un 10. maddesi kapsamında yapılmış bir başvuru olduğu dikkate alındığında; davacının başvurusunun reddi üzerine açılan davada, işlem nedeniyle yoksun kaldığı parasal haklarının idareye başvuru tarihi olan 10/07/2013 tarihinden itibaren hesaplanabileceği gerekçesiyle; dava konusu işlemin iptaline, tazminat isteminin kısmen kabulü ile dava konusu işlem nedeniyle davacıya ödenmeyen parasal hakların idareye başvuru tarihi olan 10/07/2013 tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine, davacının idareye başvuru tarihinden önceki kısma ve emekli ikramiyesine ilişkin tazminat isteminin ise süre aşımı nedeniyle reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI:

Davacının intibakında yanlışlık bulunmadığı, dava dilekçesinde emsal olarak gösterdiği kişi ile aynı durumda olmadığı, idareleri aleyhine yargılama giderine hükmedilemeyeceği, davanın vekille takip edilmesine rağmen vekalet ücretine hükmedilmemesinin de hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI:

Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ:

Temyiz isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY:

Davacılar murisi .’ın doğum tarihi 01/01/1952 olup, ilkokulu 1975 tarihinde bitirerek 29/06/1977 tarihinde memuriyete atanmıştır.

Memuriyette iken 04/10/1979 tarihinde ortaokulu, 06/09/1994 tarihinde ise liseyi bitirmiştir.

Memuriyetten önce 1 yıl, 2 ay, 22 gün, 506 sayılı Kanun’a tabi sigortalı hizmeti ve 1 yıl, 8 ay askerlik borçlanması ile 5434 sayılı Kanun’a tabi 22 yıl, 2 ay, 21 gün hizmet süresi bulunan davacılar murisi 20/09/1999 tarihinde kendi isteğiyle emekliye ayrılmış olup; 25 yıl 3 ay hizmetine karşılık 5. derecenin 3. kademesi üzerinden, 15/10/1999 tarihinden itibaren 5434 sayılı Kanun’a göre aylık bağlanmıştır.

Davacılar murisinin, 657 sayılı Kanun’un 36/12-d maddesinin hakkında uygulanarak intibakının düzeltilmesi talebiyle 10/07/2013 tarihinde davalı idareye yaptığı başvurunun 02/08/2013 tarihli işlemle reddi üzerine temyizen incelenen dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 36. maddesinin “(A) Ortak Hükümler” başlıklı bölümünde; memurların öğrenim durumları itibarıyla memuriyete başlangıç dereceleri ve yükselebilecekleri azami dereceler gösterilmiş olup; buna göre ilkokulu bitirenlerin 15. derecenin 1. kademesi, ortaokulu bitirenlerin 14. derecenin 2. kademesi, lise mezunlarının 13. derecenin 3. kademesinden memuriyete başlamaları öngörülmüş, aynı bölümün onikinci fıkrasının (d) bendinde, memuriyette iken veya memuriyetten ayrılarak üst öğrenimi bitiren kamu personelinin intibaklarının ne şekilde yapılacağına ilişkin temel ilkeler konulmuş olup,

“Memuriyette iken veya memuriyetten ayrılarak (87’nci maddeye tabi kurumlarda çalışanlar dahil) üst öğrenimi bitirenler, aynı üst öğrenimi tahsile ara vermeden başlayan ve normal süresi içinde bitirdikten sonra memuriyete giren emsallerinin ulaştıkları derece ve kademeyi aşmamak kaydıyla, bitirdikleri üst öğrenimin giriş derece ve kademesine memuriyette geçirdikleri başarılı hizmet sürelerinin tamamı her yıl bir kademe her üç yıl bir derece hesabıyla ilave edilmek suretiyle bulunacak derece ve kademeye yükseltilirler.” kuralına yer verilmiştir.

Aynı Kanun’un 84. maddesinde, “Muvazzaf askerlik görevini yaptıktan sonra Devlet memurluğuna atananlar adaylık esaslarına tabi olurlar ve muvazzaf askerlikte geçen süreleri asaletlerinin tasdikinden sonra kademe ilerlemesi yapılmak ve sınav veya seçmeye tabi tutulmak suretiyle derece yükseltilmesinde de değerlendirilir.” kuralına yer verilerek, memuriyet öncesinde askerlik hizmetini yapanların, askerlikte geçen sürelerinin kazanılmış hak aylığının tespitinde dikkate alınacağı belirtilmiştir.

07/03/1996 tarih ve 22573 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 142 Seri Nolu Devlet Memurları Kanunu Genel Tebliğinde de emsal uygulamasının usul ve esasları düzenlenmiş olup; anılan Tebliğin 1. bendinde; 657 sayılı Kanun’un 36. maddesinin A/12-d bendine göre intibak yapılabilmesi için; memuriyette iken veya memuriyetten ayrılarak üst öğrenimin bitirilmesi, bitirilen üst öğrenim için belirlenen memuriyete giriş derece ve kademesi üzerine memuriyette geçirilen başarılı hizmet süreleri her yıl bir kademe, her üç yıl bir derece hesabı ile ilave edilmesi ve bitirilen aynı üst öğrenimi, tahsile ara vermeden devam ederek normal süresinde bitiren ve memuriyete başlayan kişinin emsal alınması ve derece kademesinin hiç bir şekilde emsalin ulaştığı derece ve kademeyi aşmaması gerektiği, açıklamalarına yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:

657 sayılı Kanun’un 36. maddesinin A/12-d bendinin uygulanmasında öncelikle, üst öğrenimin bitirilmesi nedeniyle intibakı yapılacak kişinin emsalinin belirlenmesi gerekmektedir.

Yukarıda yer verilen düzenlemelere göre; uyuşmazlıkta, üst öğrenimi bitiren kişinin emsali, lise öğrenimi yönünden, öğrenimine ara vermeden aynı üst öğrenime başlayıp normal süresi içinde tamamlayan ve mevcut uygulamaya göre normal eğitim süresinin sona erdiği tarih itibarıyla memuriyete başlayan kişidir. Yapılacak intibak işleminde önce emsalinin, maddede belirtilen biçimde, ulaşabileceği derece ve kademenin belirlenmesi; bilahare davacının, başarılı değerlendirilen hizmet yılları ile Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerle yararlandırıldığı derece ve kademeler esas alınmak suretiyle emsalini ve yeni öğrenim durumu itibarıyla yükselebileceği derece ve kademeyi geçmemek kaydıyla ulaştığı derece ve kademenin saptanması, bu kapsamda emsal uygulamasında, 657 sayılı Kanun’un 84. maddesi uyarınca memuriyete atanmadan önce askerlikte geçen sürelerin de değerlendirilmesi gerekmektedir.

Uyuşmazlıkta; mevzuat hükümleri uyarınca, memuriyette iken bitirilen üst öğrenim nedeniyle yapılacak intibak işleminde emsal kişinin “aynı üst öğrenimi tahsile ara vermeden başlayan ve normal süresi içinde bitirdikten sonra memuriyete giren kişi” olarak tanımlanması sebebiyle, davacılar murisinin emsalinin 1975 yılında ilkokulu bitirdikten sonra tahsiline ara vermeden 1978 yılında ortaokulu, 1981 tarihinde ise liseyi bitirerek aynı yıl memuriyete başlayan kişi olarak belirlenmesi ve buna göre intibakının hesaplanması gerekirken; davacılar murisinin doğum tarihi baz alınarak anılan tarih üzerinden öğrenim tarihlerinin hesaplanması ve emsal kişinin de bu hesaplamaya göre belirlenmesinde hukuki isabet görülmemiştir.

Bu itibarla; yukarıda yer verilen açıklamalar çerçevesinde davacılar murisinin intibakının hesaplanarak bir karar verilmesi gerekmekte olup, İdare Mahkemesince mevzuata aykırı olarak yapılan hukuki değerlendirme ile verilen kararda hukuki isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU:

Açıklanan nedenlerle;

1. 2577 sayılı Kanun’un 49. maddesine uygun bulunan davalı idarenin temyiz isteminin kabulüne,

2. Yukarıda özetlenen gerekçeyle, Ankara 10. İdare Mahkemesinin 07/05/2021 tarih ve E:2021/836, K:2021/896 sayılı kararının, dava konusu işlemin iptaline, tazminat isteminin kısmen kabulü ile dava konusu işlem nedeniyle davacıya ödenmeyen parasal hakların idareye başvuru tarihi olan 10/07/2013 tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte davalı idarece hesaplanarak davacıya ödenmesine ilişkin kısmının BOZULMASINA,

3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,

4. 2577 sayılı Kanun’un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin birinci fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 30/05/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

Memuriyette Emsal Uygulaması: Sonuç

Memuriyette emsal uygulaması, memuriyette iken veya memuriyetten ayrılarak bir üst öğrenimi bitiren memurların derece ve kademelerinin yeni öğrenim seviyesine uygun olarak yeniden belirlenmesi işlemidir. Bu işlem, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 36. maddesinin A bendinin 12. fıkrasının d bendine göre yapılmaktadır. Bu bend, Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmiş olsa da, iptal kararının yürürlüğe girmesi 1 yıl ertelenmiştir. Bu nedenle, memuriyette emsal uygulaması halen geçerli bir uygulamadır.

Bu makalede, memuriyette emsal uygulamasının ne olduğunu, nasıl yapıldığını, hangi durumlarda uygulandığını, hangi durumlarda uygulanmadığını, emsal uygulamasının avantaj ve dezavantajlarını, emsal uygulaması ile ilgili sıkça sorulan soruları ve emsal uygulamasının geleceğini anlattık. Umarız, bu makale sizin için faydalı olmuştur.

Exit mobile version