Kedi balığı, Siluriformes takımına ait, kemikli bir balıktır. Dünyada yaklaşık 2400 türü bulunan kedi balıkları, genellikle tatlı sularda yaşarlar. Pulları olmayan bu balıkların en belirgin özelliği, ağızlarının önünden sarkan bıyıklarıdır. Bu bıyıklar sayesinde kedi balıkları, suyun dibindeki yiyecekleri bulabilir ve tat alabilirler. Ayrıca sırt ve göğüs yüzgeçlerinin önünde dikenleri vardır. Bu dikenler, kedi balıklarını avcılara karşı korur.
Bu makalede kedi balıkları hakkında daha fazla bilgi edineceksiniz. Kedi balıklarının çeşitleri, özellikleri, beslenme şekilleri, üreme davranışları ve akvaryumda bakımı gibi konulara değineceğiz. Ayrıca kedi balıkları ile ilgili sıkça sorulan sorulara da yanıt vereceğiz.
Kedi Balıklarının Çeşitleri
Kedi balıkları, çok çeşitli bir balık grubudur. Farklı boyutlarda, renklerde ve şekillerde kedi balıkları vardır. Bazı kedi balıkları 3 metreye kadar büyüyebilirken1, bazıları ise sadece birkaç santimetre uzunluğundadır2. Bazı kedi balıkları denizde yaşayabilirken3, bazıları ise tatlı suyun derinliklerinde veya yüzeyinde yaşarlar. Bazı kedi balıkları etoburken, bazıları ise otçuldur.
Kedi balıkları 34 familyaya ayrılır. Bu familyaların bazıları şunlardır:
- Yayın balığı (Siluridae): Avrupa’da en yaygın olan kedi balığı türüdür. Boyu 3 metreye kadar ulaşabilir1. Türkiye’de de yaygın olarak bulunur.
- Kedi yayınları (Ictaluridae): Kuzey Amerika’ya özgü bir kedi balığı familyasıdır. Boyları 15 santimetre ile 1,5 metre arasında değişir. Akvaryumda bakılan kedi balıklarının çoğu bu familyaya aittir.
- Loricarridae: Güney Amerika’ya özgü bir kedi balığı familyasıdır. Boyları 3 santimetre ile 1,2 metre arasında değişir. Vücutlarının büyük bir kısmı kemikli plakalarla kaplıdır. Otçul beslenirler ve akvaryumda algleri temizlerler.
- Pangasiidae: Güneydoğu Asya’ya özgü bir kedi balığı familyasıdır. Boyları 1,2 metreden 3 metreye kadar değişir. Mekong dev yayın balığı bu familyanın en büyük üyesidir ve dünyanın en büyük tatlı su balığıdır.
- Pimelodidae: Güney Amerika’ya özgü bir kedi balığı familyasıdır. Boyları 15 santimetre ile 3,6 metre arasında değişir. Etobur beslenirler ve akvaryumda bakılmaları zordur.
Kedi Balıklarının Özellikleri
Kedi balıklarının ortak özellikleri şunlardır:
- Pulları yoktur. Bunun yerine derileri kaygan ve sümüksüdür.
- Ağızlarının önünden sarkan bıyıkları vardır. Bu bıyıklar tat alma ve dokunma organları olarak işlev görür.
- Ağız yapıları aşağı doğrudur. Bu sayede suyun dibindeki yiyecekleri alabilirler.
- Sırt ve göğüs yüzgeçlerinin önünde dikenleri vardır. Bu dikenleri tehdit altındayken dışarı çıkarabilir ve avcılara karşı savunabilirler.
- Solungaç kapaklarının arkasında solungaç delikleri vardır. Bu delikler sayesinde suyu solungaçlardan geçirebilir ve oksijen alabilirler.
- Bazı kedi balıkları hava soluyabilir. Bunun için ağızlarını veya anüslerini kullanabilirler.
Kedi Balıklarının Beslenme Şekilleri
Kedi balıkları, beslenme şekillerine göre farklılık gösterir. Bazı kedi balıkları etobur, bazıları otçul, bazıları ise hem etçil hem otçuldur. Etobur kedi balıkları, küçük balıklar, kabuklular, solucanlar, böcekler ve diğer omurgasızlarla beslenirler. Otçul kedi balıkları ise algler, bitkiler, meyveler ve tohumlarla beslenirler. Hem etçil hem otçul olan kedi balıkları ise her iki gruba da ait yiyecekleri yerler.
Kedi balıkları genellikle gece aktif olurlar. Gündüzleri saklanarak dinlenirler. Gece olduğunda ise avlanmaya çıkarlar. Bıyıkları sayesinde karanlıkta yiyecek bulabilirler.
Kedi Balıklarının Üreme Davranışları
Kedi balıkları yumurtlayarak ürerler. Üreme mevsimi genellikle ilkbahar veya yaz aylarıdır. Erkek kedi balıkları, dişi kedi balıklarını çiftleşmeye ikna etmek için çeşitli yöntemler kullanır. Bazı erkek kedi balıkları, dişi kedi balıklarını kokularıyla cezbeder. Bazı erkek kedi balıkları ise dişi kedi balıklarını sesleriyle çağırır.
Dişi kedi balıkları, yumurtalarını uygun bir yere bırakır. Bu yer genellikle suyun dibinde, bitkilerin arasında veya mağaraların içindedir. Erkek kedi balıkları ise dişi kedi balıklarını takip eder ve yumurtaların üzerine spermlerini bırakır. Böylece döllenme gerçekleşir. Döllenmiş yumurtalar, erkek kedi balıkları tarafından korunur. Erkek kedi balıkları, yumurtaları yüzgeçleriyle havalandırır ve zararlılardan uzak tutar. Yumurtaların çatlaması için ortalama 5-10 gün gerekir. Çıkan yavrular, bir süre sonra bağımsız olarak yaşayabilirler.
Akvaryumda Kedi Balıkları Nasıl Bakılır?
Kedi balıkları, akvaryumda bakılabilen popüler balıklardır. Ancak her kedi balığı türü akvaryuma uygun değildir. Bazı kedi balıkları çok büyüyebilir ve akvaryumda yeterli alan bulamayabilir. Bazı kedi balıkları ise çok agresif olabilir ve diğer balıklara zarar verebilir. Bu nedenle akvaryumda bakılacak kedi balığı türünü iyi seçmek gerekir.
Akvaryumda bakılacak kedi balıklarının genel bakım kuralları şunlardır:
- Akvaryumun büyüklüğü, kedi balığının büyüklüğüne ve sayısına uygun olmalıdır. Genel olarak, her bir santimetrelik kedi balığı için 2 litre su hacmi önerilir.
- Akvaryumun tabanı, kedi balıklarının seveceği malzemelerle kaplanmalıdır. Kum, çakıl, bitki kökleri, mağaralar ve saksılar gibi malzemeler kedi balıklarına saklanma ve dinlenme imkanı sağlar.
- Akvaryumun suyu, kedi balığının yaşadığı doğal ortama uygun olmalıdır. Suyun sıcaklığı, pH’ı, sertliği ve nitrat seviyesi düzenli olarak kontrol edilmeli ve gerekli ayarlamalar yapılmalıdır.
- Kedi balıkları, akvaryumun dibinde yaşadıkları için suyun dibindeki atıkların temizlenmesi önemlidir. Akvaryumun dibini vakumlayan bir cihaz kullanarak suyun dibindeki atıkları alabilirsiniz.
- Kedi balıklarının beslenmesi, türlerine göre değişir. Etobur kedi balıkları için canlı veya dondurulmuş yemler, otçul kedi balıkları için bitkisel tabletler veya yosunlar verilebilir. Hem etçil hem otçul olan kedi balıkları için ise her iki gruba da ait yemler karıştırılarak verilebilir.
- Kedi balıklarının üremesi için uygun koşullar sağlanmalıdır. Üreme mevsimi geldiğinde suyun sıcaklığı biraz arttırılabilir. Dişi kedi balığı yumurtalarını bıraktığında erkek kedi balığı yumurtaları korur. Yumurtaların çürümemesi için suyun temizliğine dikkat edilmelidir.
Kedi Balıkları ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular
Kedi balıkları ile ilgili merak edilen bazı sorulara ve cevaplarına aşağıda yer verilmiştir.
Kedi Balığı Isırır mı?
Kedi balıkları genellikle insanlara saldırmazlar. Ancak kendilerini tehdit altında hissederlerse veya aç kalırlarsa ısırabilirler. Kedi balıklarının ısırması genellikle acı verici değildir, ancak bazı türlerin dikenleri zehirli olabilir ve enfeksiyona neden olabilir. Bu nedenle kedi balıklarına dokunurken dikkatli olmak gerekir.
Kedi Balığı Yenir mi?
Kedi balıkları yenilebilen bir balık grubudur. Etleri beyaz, yağsız ve lezzetlidir. Ancak bazı ülkelerde kedi balığı yemek yasaktır veya kültürel olarak uygun görülmez. Ayrıca bazı kedi balığı türleri civa gibi zararlı maddeler içerebilir. Bu nedenle kedi balığı yemeden önce kaynağını ve kalitesini kontrol etmek gerekir.
Kedi Balığı Neden Bıyıklıdır?
Kedi balıklarının bıyıkları, tat alma ve dokunma organları olarak işlev görür. Kedi balıkları, bıyıkları sayesinde suyun dibindeki yiyecekleri bulabilir ve tat alabilirler. Ayrıca bıyıkları sayesinde suyun akışını, sıcaklığını ve kimyasal bileşimini algılayabilirler. Böylece çevrelerine uyum sağlayabilir ve avcılardan kaçabilirler.
Türkiye’de Hangi Kedi Balığı Türleri Yaşar?
Türkiye’de sularda kedi balıkları var mı diye merak ediyorsanız, cevabımız evet. Kedi balıkları, tatlı sularda yaşayan ve bıyıklarıyla tanınan bir balık grubudur. Türkiye’de de çeşitli kedi balığı türleri bulunmaktadır. Bu türlerin bazıları şunlardır:
- Yayın Balığı: Bu tür, Avrupa’da en yaygın olan kedi balığı türüdür. Boyu 3 metreye kadar ulaşabilir. Türkiye’de de Marmara, Karadeniz, İç Anadolu ve Doğu Anadolu bölgelerindeki akarsu ve göllerde yaşar. Etobur beslenir ve avcı bir balıktır.
- Bıyıklı Balık: Bu tür, küçük ve sakin bir kedi balığı türüdür. Boyu 15 santimetreyi geçmez. Türkiye’de de Marmara, Karadeniz ve Ege bölgelerindeki akarsu ve göllerde yaşar. Otçul beslenir ve akvaryumda bakılabilir.
- Bodur Yayın Balığı: Bu tür, yine küçük bir kedi balığı türüdür. Boyu 10 santimetreyi geçmez. Türkiye’de de Marmara, Karadeniz, Akdeniz ve Ege bölgelerindeki akarsu ve göllerde yaşar. Hem etçil hem otçul beslenir ve akvaryumda bakılabilir.
Kedi balıkları, lezzetli bir ete sahip olan yenilebilen balıklardır. Ancak bazı ülkelerde veya kültürlerde kedi balığı yemek yasak veya uygun görülmez olabilir. Ayrıca bazı kedi balığı türleri zehirli dikenlere sahip olabilir veya civa gibi zararlı maddeler içerebilir. Bu nedenle kedi balığı yemeden önce kaynağını ve kalitesini kontrol etmek gerekir.
Hangi Kedi Balığı En Hızlı Yüzer?
Kedi balıkları, tatlı sularda yaşayan ve bıyıklarıyla tanınan bir balık grubudur. Kedi balıklarının hızı, türlerine ve yaşadıkları ortama göre değişir. Genellikle gece aktif olan kedi balıkları, avlanmak için suyun dibinde veya yüzeyinde hızla yüzebilirler. Kedi balıklarının en hızlı yüzen türü, yayın balığıdır. Yayın balığı, 3 metreye kadar büyüyebilen ve etobur beslenen bir kedi balığı türüdür. Yayın balığı, suyun içinde 32 km/saat hızla yüzebilir. Bu hız, dünyanın en hızlı yüzen balığı olan sayak balığının yarısı kadardır. Sayak balığı, 109 km/saat hızla yüzebilir. Yayın balığının ardından en hızlı yüzen kedi balığı türü, kedi yayınıdır. Kedi yayını, Kuzey Amerika’ya özgü bir kedi balığı türüdür. Boyu 1,5 metreye kadar ulaşabilir. Kedi yayını, suyun içinde 24 km/saat hızla yüzebilir. Bu hız, yayın balığının üçte dördü kadardır.
Bıyık Hayati Önem Taşır
Kedi balıkları, çok çeşitli ve ilginç bir balık grubudur. Tatlı sularda yaşayan bu balıkların en belirgin özelliği, ağızlarının önünden sarkan bıyıklarıdır. Kedi balıkları, beslenme, üreme ve savunma gibi hayati faaliyetlerini bıyıkları sayesinde gerçekleştirirler. Kedi balıkları, akvaryumda bakılabilen popüler balıklardır. Ancak her kedi balığı türü akvaryuma uygun değildir. Akvaryumda bakılacak kedi balığı türünü iyi seçmek ve bakım kurallarına uymak gerekir.
